Bò kho – danh xưng quá đỗi quen thuộc của món ăn hấp dẫn mà người dân Việt Nam đều biết. Từ khi “khai sinh” đến nay, bò kho vẫn “hiên ngang” trở thành món ăn được người người nhà nhà ưa chuộng. Nguồn gốc của món bò kho có lẽ ai cũng biết, nó được xuất phát từ những thưở Sài Gòn còn đơn sơ chân chất, từ thời đất nước ta vẫn còn trong thời kì Pháp thuộc. Thuở đó, người Sài Gòn rất chuộng cái “thói ăn rong” ngồi lê đôi gánh bên góc phố và người bán cũng tận dụng cơ hội đó mà “đóng đô” trên những góc đường để buôn bán, thế là đâu đâu cũng có những khu vực đông đúc người qua lại kiếm tìm món ăn cho sở thích của mình. Vì thế, bò kho “tận dụng” cơ hội ấy và nhanh chóng hòa nhập để trở thành một món quen thuộc đến gây nhớ thương cho người Sài Gòn.
- Nấu món bánh mì bò kho ngon tuyệt cú mèo tại nhà. Tại sao không?
- Sáng sáng cũng bò kho, mà tối tối cũng bò kho!
- Bò kho và những gia vị nêm nếm “thân thiết”
Bò kho được “khai sinh” từ những thuở Pháp thuộc, bò kho dạo “đa số” được người bán nấu trên chiếc xoong to ơi là to, rồi quăng lên hai gánh vai mà gánh đi bán ở góc phố, lề đường. Thịt bò thời bao cấp đó là thịt vụn chứ nào có là thứ thịt được cắt vuông vức vừa đẹp mắt vừa ăn đầy chất lượng như bây giờ. Ăn thịt dạo đó chỉ là ăn cho thòm thèm, chẳng bỏ răng. Còn phía “thiểu số” là khi mà món bò kho ở một đẳng cấp khác, của những người “thưởng thức” thuộc tầng lớp xa hoa, được nấu theo cách sang trọng, với miếng thịt chất lượng hơn gấp nhiều lần! Tuy nhiên kiểu nào mà chẳng ngon, ngon ở đây không nằm ở sự sang trọng hay cung cách ăn mà nằm ở món ăn chất lượng theo kiểu cách ăn hoàn toàn khác biệt của người thưởng thức. Đối với họ, như thế ngon là được!
Quả thật nói không ngoa khi bảo rằng bò kho là món ăn “quốc túy quốc hồn” của người Việt Nam ta, bởi vì đây là món ăn vô cùng quen thuộc trong kho tàng ẩm thực truyền thống của người dân Việt, đặc biệt là người dân Sài Gòn. Quý là quý ở cái danh xưng đơn sơ mộc mạc của bò kho, như hằng sa số các món ăn khác của người dân ta, cứ thản nhiên mà gọi cá kho, gà kho, thịt kho,… ấy thế bò kho cũng được gọi cho cái tên gần gũi như thế. Nghe cái tên bò kho là thế, nhưng bò kho lại được nấu theo công thức hầm – là những bậc nội trợ chắc ai cũng phải biết – mà phải là hầm thật lâu thật kĩ cơ. Thời gian hầm phải ít nhất là 2 tiếng mà phải kĩ ở mức độ ngọn lửa, lúc phải cho thật to, lúc phải lo liêu xiêu chút ánh lửa để giữ cho món được lắng đọng những tinh hoa của sự hào quyện các gia vị với nhau.
Cho đến ngày nay, bò kho vẫn “hiên ngang” trở thành món ăn đã quá quen thuộc trong những bữa cơm gia đình Việt ta. Hầu như là những chị em nội trợ luôn “tủ” cho mình công thức riêng nấu bò kho đảm bảo sự đặc biệt đậm chất riêng cho món ăn ngon lành này. Mà bận rộn quá, không có thời gian cho nấu nướng mất thời gian, thì cả nhà lại “đặc cách” một ngày ngưng bếp núc để kéo nhau đi tìm quán bò kho quen thuộc để ăn đã bụng.
Bò kho ngày xưa được nấu theo những nguyên liệu đơn sơ lắm, chỉ là những nguyên liệu tạo lên mùi vị hấp dẫn cho món bò kho như gừng, sả, ớt, hành, tỏi, hoa hồi,… mà đã làm cho món bò kho dậy mùi khiến người ta thấy thòm thèm. Đi trên đường, có vô tình chợt ngửi phải mùi hương nồng nồng cay cay của bò kho là thể nào cũng bị nó “mời gọi” mà ghé quán ăn cho bỏ “tức”. Đối với những hàng gánh rong bán bò kho bên đường, làm sao mà có ghế có bàn được, chỉ là cái gánh nho nhỏ với những chiếc ghế nhỏ xíu để cho có chỗ mà ăn, cứ ngồi chồm hổm trên ghế như thế ăn cho ngon lành.
Bò kho ngày nay có quán hàng cụ thể, nhiều quán vẫn dùng cái chất bò kho xưa để nấu và bán, giữ cho chút hồn của Sài Gòn xưa còn đọng lại ở tô bò kho. Tuy nhiên, với cuộc sống xã hội ngày càng thay đổi, con người ta dễ dàng cũng bị thay đổi theo lúc nào không hay. Có những chủ quán bán bò kho thêm thắt những phẩm màu độc hại để tạo màu sắc nhân tạo cho món ăn, dùng nguyên liệu không rõ nguồn gốc,… tất cả chỉ vì việc kinh doanh lấy tiền đề chạy theo lợi nhuận. Để rồi mất đi cái chất truyền thống vốn có của món bò kho “quốc túy quốc hồn”!
Ngày nay kiếm tìm được một quán bò kho chất lượng ngon lành để mà ghé xuyên suốt là một điều khó lắm. Mà đã tìm được quán quen thuộc ăn hợp khẩu vị là cứ ăn hoài mãi thôi, có lẽ vì món bò kho mà mình ăn càng quen thì càng thân thương gần gũi.